Monkeypox | महाराष्ट्रामध्ये मंकीपॉक्स (Monkeypox) या आजाराने शिरकाव केला असून, धुळे (Dhule) जिल्ह्यात पहिला रुग्ण आढळल्याने आरोग्य यंत्रणा सतर्क झाली आहे. सौदी अरेबियातून (Saudi Arabia) परतलेल्या एका ४४ वर्षीय व्यक्तीला या आजाराची लागण झाल्याचे निदान झाले आहे. या रुग्णाचे दोन अहवाल पॉझिटिव्ह आले असून, आता तिसऱ्या अहवालाची प्रतीक्षा आहे. या पार्श्वभूमीवर, या आजाराची लक्षणे आणि त्यापासून बचाव करण्याचे उपाय जाणून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
आजाराची लक्षणे
मंकीपॉक्सचा संसर्ग झाल्यानंतर साधारणपणे ५ ते २१ दिवसांच्या कालावधीत लक्षणे दिसू लागतात. सुरुवातीची लक्षणे ही सामान्य फ्लू सारखीच असू शकतात, जसे की तीव्र ताप, असह्य डोकेदुखी, स्नायू आणि पाठदुखी, प्रचंड थकवा आणि थंडी वाजणे. या आजाराचे एक वैशिष्ट्यपूर्ण लक्षण म्हणजे मानेवर, काखेत किंवा जांघेत लिम्फ नोड्सना (Lymph Nodes) सूज येणे, जे या आजाराला कांजण्यांसारख्या इतर आजारांपासून वेगळे ठरवते.
ताप आल्यानंतर काही दिवसांत त्वचेवर पुरळ उठायला सुरुवात होते, जे अनेक टप्प्यांतून जाते. सुरुवातीला त्वचेवर लाल रंगाचे सपाट डाग येतात, ज्यांचे रूपांतर नंतर उंच गाठींमध्ये होते. पुढे त्यामध्ये द्रव भरून फोड तयार होतात आणि नंतर त्यात पू भरतो. अखेरीस, हे फोड सुकून त्यावर खपली धरते आणि ती गळून पडते. ही पुरळ सामान्यतः चेहऱ्यावरून सुरू होऊन हात, पाय, तळहात, तळवे आणि गुप्तांगापर्यंत पसरू शकते. ही प्रक्रिया २ ते ४ आठवडे टिकू शकते आणि जखमा वेदनादायक असू शकतात.
Monkeypox | संसर्ग टाळण्यासाठी काय काळजी घ्यावी
मंकीपॉक्सचा प्रसार प्रामुख्याने संक्रमित व्यक्तीच्या त्वचेवरील जखमा, शरीरातील द्रव किंवा श्वसनमार्गातील स्रावांच्या थेट संपर्कातून होतो. त्यामुळे, ज्या व्यक्तींमध्ये आजाराची लक्षणे, विशेषतः त्वचेवर पुरळ दिसत असेल, त्यांच्याशी थेट शारीरिक संपर्क आणि लैंगिक संबंध टाळणे अत्यंत आवश्यक आहे. संसर्ग टाळण्यासाठी प्रतिबंधात्मक उपाययोजना करणे महत्त्वाचे आहे.
या आजारापासून वाचण्यासाठी वारंवार साबण आणि पाण्याने हात स्वच्छ धुवावेत किंवा अल्कोहोल-आधारित सॅनिटायझरचा वापर करावा, विशेषतः सार्वजनिक ठिकाणी गेल्यानंतर किंवा चेहऱ्याला स्पर्श करण्यापूर्वी. तसेच, संक्रमित व्यक्तीने वापरलेले कपडे, टॉवेल, चादरी किंवा भांडी यांसारख्या वैयक्तिक वस्तू इतरांनी वापरू नयेत. या छोट्या-छोट्या उपाययोजना करून आपण या आजाराचा प्रसार रोखू शकतो.
