Kalyan Kulkarni | बीड जिल्ह्यातील धारूर तालुक्यातील धुनकवाड येथील प्रगतशील शेतकरी (Farmer) कल्याण कुलकर्णी यांनी केवळ साठ दिवसांत आपल्या पाच एकर शेतातून सहा लाख रुपयांचे विक्रमी उत्पन्न मिळवून शेतीत एक नवा आदर्श निर्माण केला आहे. त्यांनी कलिंगडाच्या (Watermelon) लागवडीत योग्य नियोजन, आधुनिक तंत्रज्ञान आणि शेतीतज्ज्ञांचे मार्गदर्शन यांचा उत्तम वापर करून हे यश संपादन केले आहे. कडक उन्हाळा आणि विजेच्या कमतरतेसारख्या आव्हानांवर मात करत त्यांनी ८५ टन कलिंगडाचे उत्पादन घेतले, ज्यामुळे ते परिसरातील इतर शेतकऱ्यांसाठी एक प्रेरणास्रोत बनले आहेत.
६० दिवसांत ८५ टन कलिंगडांचे उत्पादन
कल्याण कुलकर्णी हे त्यांच्या शेतीत नवनवीन प्रयोग करून परिसरातील शेतकऱ्यांना नेहमीच प्रोत्साहन देत असतात. यंदा त्यांनी पाच एकर क्षेत्रावर ‘मॅक्स’ जातीच्या कलिंगडाची मल्चिंग पद्धतीने लागवड केली. १० मार्च रोजी त्यांनी ही लागवड सुरू केली. साधारणतः, कडक उन्हाळा, विजेची कमतरता आणि अचानक बदलणारे हवामान यामुळे या प्रकारची लागवड अत्यंत आव्हानात्मक असते. परंतु, कुलकर्णी यांनी आपल्या शेतात शेणखताचा पुरेसा वापर केला आणि मल्चिंग पद्धतीचा अवलंब करून या अडचणींवर मात केली. यामुळे केवळ साठ दिवसांत त्यांनी ८५ टन इतके विक्रमी उत्पादन घेऊन यशस्वी प्रयोग करून दाखवला.
या यशामागे शेतीतज्ज्ञ के. जी. शाहीर यांचे अचूक मार्गदर्शन खूप महत्त्वाचे ठरले. मल्चिंग पद्धतीमुळे जमिनीतील ओलावा टिकून राहिला, मातीचे तापमान नियंत्रित झाले आणि पिकाला जास्त उष्णतेमुळे नुकसान झाले नाही. मल्चिंगमुळे प्लास्टिकचा थर जमिनीवर अंथरल्याने पाणी आणि शेणखताचा योग्य प्रमाणात उपयोग झाला, ज्यामुळे कलिंगडाच्या वाढीला मोठी चालना मिळाली. यामुळे पाणी आणि खतांची बचत होऊन उत्पादन खर्चातही घट झाली.
शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणादायक यश
कल्याण कुलकर्णी यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, त्यांना सुमारे ८५ टन कलिंगडाचे उत्पादन मिळाले असून, एका कलिंगडाचे सरासरी वजन ७ ते ८ किलो इतके होते. पावसाळ्याच्या अचानक बदलांमुळे बाजारभावात थोडी घट झाली असली तरी, स्थानिक व्यापाऱ्यांनी त्यांच्या कलिंगडाची ८ रुपये प्रति किलो दराने खरेदी केली. या विक्रीतून त्यांना केवळ दोन महिन्यांत जवळपास ६ लाख रुपयांचे उत्पन्न मिळाले. सर्व खर्च वजा केल्यानंतर त्यांना ४ लाख रुपयांचा निव्वळ नफा झाला, ज्यामुळे हा व्यवसाय अत्यंत फायदेशीर ठरला असल्याचे त्यांनी सांगितले.
कल्याण कुलकर्णी यांनी पिकवलेल्या कलिंगडाचा दर्जा इतका उत्तम होता की, दूरदूरच्या व्यापाऱ्यांनी त्यांच्या बागेला भेट देऊन मोठ्या प्रमाणावर कलिंगडाची मागणी केली. यामुळे त्यांच्या व्यवसायाला आणखी विस्तार मिळत असून, त्यांच्या यशाने इतर शेतकरीही प्रेरित होऊन नवीन तंत्रज्ञान आणि पद्धती अवलंबण्यास प्रोत्साहित झाले आहेत. हा यशस्वी प्रयोग केवळ आर्थिक दृष्ट्या फायदेशीर ठरला नाही, तर शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञान वापरूनही चांगले उत्पन्न मिळवता येते हे त्यांनी सिद्ध केले आहे.
कल्याण कुलकर्णी यांचे पुढील उद्दिष्ट असे आहे की, त्यांनी मिळवलेल्या या यशाचा विस्तार करून अधिक क्षेत्रावर उत्पादन वाढवणे आणि विविध प्रकारच्या फलोत्पादनासाठी प्रयोग सुरू ठेवणे. योग्य तंत्रज्ञान आणि तज्ज्ञांच्या मार्गदर्शनामुळे शेतकऱ्यांना कमी वेळेत आणि कमी खर्चात जास्त उत्पन्न मिळू शकते, हे कुलकर्णी यांच्या यशस्वी प्रयोगातून स्पष्ट झाले आहे. शेतीत यशस्वी होण्यासाठी आव्हाने स्वीकारणे, नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर करणे आणि तज्ज्ञांचे मार्गदर्शन यांचा संगम हाच यशाचा मुख्य मंत्र आहे.
Title: Kalyan Kulkarni’s Successful Farming Experiment: Earns Six Lakhs in Sixty Days






