Heart Attack l हार्ट अटॅक (Heart Attack) किंवा हृदयविकाराचा झटका येण्याचे प्रमाण अलीकडच्या काळात चिंताजनकरित्या वाढले आहे. केवळ पुरुषच नाही, तर महिलांमध्येही हृदयविकाराचे प्रमाण लक्षणीयरित्या वाढले आहे. अनेक संशोधनांनुसार, पुरुषांच्या तुलनेत महिलांना हृदयविकाराचा धोका अधिक असू शकतो. याचे एक प्रमुख कारण म्हणजे, महिलांमध्ये हृदयविकाराची लक्षणे पुरुषांपेक्षा वेगळी असू शकतात आणि अनेकदा ती सहज ओळखता येत नाहीत किंवा त्यांच्याकडे दुर्लक्ष केले जाते. त्यामुळे, महिलांनी या लक्षणांबाबत अधिक जागरूक राहणे आणि वेळीच वैद्यकीय सल्ला घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
महिलांमधील वेगळी लक्षणे आणि इतर धोक्याचे संकेत
सामान्यतः हार्ट अटॅक म्हटलं की छातीत तीव्र वेदना होणे हेच मुख्य लक्षण मानले जाते. मात्र, महिलांमध्ये नेहमीच असे घडते असे नाही. त्यांच्यामध्ये हृदयविकाराची लक्षणे वेगळ्या प्रकारेही दिसून येऊ शकतात, जी अनेकदा इतर सामान्य त्रासांसारखी वाटू शकतात. महिलांमध्ये छातीत तीव्र वेदनांऐवजी दम लागणे किंवा श्वास घेण्यास त्रास होणे (Breathing Difficulty), जबडा, मान किंवा खांद्यामध्ये वेदना (Jaw, Neck or Shoulder Pain), मळमळ (Nausea), उलटी (Vomiting), अचानक चक्कर येणे (Dizziness), बेशुद्ध पडणे (Fainting) किंवा तीव्र थकवा व मरगळ (Lethargy/Fatigue) जाणवणे यांसारखी लक्षणे दिसू शकतात.
याशिवाय, सतत येणारा थकवा (Constant Fatigue) हे देखील एक महत्त्वाचे लक्षण असू शकते. अनेकदा महिला कामाच्या ताणामुळे किंवा इतर कारणांमुळे येणाऱ्या थकव्याकडे दुर्लक्ष करतात, परंतु सातत्याने आणि अकारण जाणवणारा थकवा हा हृदयाशी संबंधित समस्येचा संकेत असू शकतो. तसेच, छातीत केवळ हलका दाब जाणवणे किंवा अस्वस्थ वाटणे (Chest Pressure or Discomfort) हे देखील महिलांमधील हृदयविकाराचे लक्षण असू शकते, ज्याकडे दुर्लक्ष करणे धोकादायक ठरू शकते. त्यामुळे या लक्षणांकडे गांभीर्याने पाहून डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
Heart Attack l महिलांसाठी विशेष धोक्याचे घटक: मेनोपॉज आणि गर्भनिरोधक
महिलांच्या आयुष्यातील काही टप्पे आणि सवयी हृदयविकाराचा धोका वाढवू शकतात. रजोनिवृत्ती अर्थात मेनोपॉज (Menopause) नंतर महिलांमध्ये हृदयविकाराचा धोका वाढतो. कारण मेनोपॉजमुळे अनेकदा वजन वाढते, पोटावरील चरबी वाढते आणि मधुमेह (Diabetes) व उच्च कोलेस्ट्रॉलचा (High Cholesterol) धोकाही वाढतो. हे सर्व घटक हृदयविकारासाठी कारणीभूत ठरतात. तसेच, ज्या महिलांना वेळेआधीच मेनोपॉज येतो, त्यांच्यात हार्ट अटॅक आणि हार्ट फेलिअरचा धोका अधिक असतो.
याशिवाय, गर्भनिरोधक गोळ्या (Birth Control Pills) घेणाऱ्या काही महिलांमध्ये ब्लड क्लॉट (Blood Clot – रक्ताची गुठळी) होण्याचा, उच्च रक्तदाब (High Blood Pressure), हार्ट अटॅक आणि स्ट्रोकचा (Stroke) धोका वाढू शकतो. हा धोका विशेषतः अशा महिलांमध्ये जास्त असतो, ज्या धुम्रपान (Smoking) करतात किंवा ज्यांना आधीपासूनच उच्च रक्तदाब किंवा उच्च कोलेस्ट्रॉलची समस्या आहे. अशा महिलांनी अधिक काळजी घेणे आणि नियमित आरोग्य तपासणी करणे गरजेचे आहे.
