Kidney Failure | आपण सहसा आपल्या मूत्राकडे (लघवी) पुरेसे लक्ष देत नाही, परंतु आरोग्याच्या दृष्टीने ते एक महत्त्वाचे निर्देशक आहे. लघवीचा रंग, वास, प्रमाण आणि वारंवारता आपल्या शरीरात काहीतरी गडबड असल्याचे संकेत देऊ शकते. यापैकी काही बदल मूत्रपिंडाशी (किडनी) संबंधित गंभीर आजारांचे धोके दर्शवतात. विशेषतः किडनी निकामी होण्यापूर्वी, शरीरात काही विशिष्ट बदल दिसून येतात. किडनी आपल्या शरीरातील विषारी पदार्थ फिल्टर करण्याचे आणि पाणी तसेच खनिजांचे संतुलन राखण्याचे महत्त्वपूर्ण कार्य करते.
जेव्हा किडनी व्यवस्थित काम करत नाही, तेव्हा हे विषारी घटक लघवीमध्ये असामान्य स्वरूपात दिसू लागतात. आजकालच्या बदललेल्या जीवनशैलीमुळे तरुण आणि मध्यमवयीन व्यक्तींनाही किडनीच्या समस्या जाणवत आहेत. त्यामुळे लघवीतील या बदलांकडे वेळीच लक्ष दिल्यास, भविष्यातील मोठे आरोग्य संकट टाळता येऊ शकते. चला तर मग जाणून घेऊया किडनी निकामी होण्यापूर्वी लघवीमध्ये दिसणारी ५ प्रमुख लक्षणे आणि त्याबद्दल काय काळजी घ्यावी.
मूत्रपिंड निकामी होण्याची ‘ही’ आहेत लक्षणे
१. लघवीचा बदललेला रंग आणि स्वरूप:
सामान्यतः लघवी फिकट पिवळ्या रंगाची असते आणि जर पुरेसे पाणी प्यायले असेल, तर ती अगदी पाण्यासारखी दिसते. मात्र, किडनी व्यवस्थित काम करत नसेल, तर लघवीचा रंग गडद पिवळा, तपकिरी किंवा नारंगी रंगाचा होऊ शकतो. काहीवेळा लघवीमध्ये फेस येणे किंवा ती खूप दाट दिसणे हे देखील लक्षण असू शकते. या बदलांकडे दुर्लक्ष केल्यास ते किडनी निकामी होण्याची सुरुवात असू शकते.
२. लघवी करताना जळजळ आणि वेदना:
लघवी करताना वारंवार जळजळ होणे, चिमट्यांसारखे दुखणे किंवा वेदना जाणवणे हे केवळ मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचे (Urinary Tract Infection – UTI) लक्षण नसून, किडनीमध्ये सूज किंवा फिल्टरिंग प्रणालीत बिघाड झाल्याचेही संकेत असू शकतात. अशा परिस्थितीत त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
३. लघवीमध्ये फेस येणे:
जर लघवी करताना सतत फेस किंवा साबणासारखा पातळ पांढरा थर दिसत असेल, तर ते प्रोटीन यूरियाचे (Proteinuria) लक्षण असू शकते. याचा अर्थ आपल्या शरीरातील प्रथिने (प्रोटीन) लघवीतून बाहेर पडत आहेत, जी एक अत्यंत धोकादायक स्थिती आहे. हे लक्षण वारंवार दिसत असल्यास ते किडनीतील गंभीर बिघाडाचे संकेत आहेत.
४. वारंवार लघवी लागणे:
रात्रभर किंवा दिवसातून अनेक वेळा लघवीला जावे लागणे, परंतु प्रत्येक वेळी लघवीचे प्रमाण कमी असणे हे किडनीच्या कार्यामध्ये बिघाड झाल्याचे लक्षण असू शकते. कधीकधी पूर्ण लघवी होत नाही आणि त्यामुळे किडनीवर अतिरिक्त ताण येतो, ज्यामुळे दीर्घकाळात नुकसान होऊ शकते.
५. लघवीमध्ये रक्त येणे:
लघवीमध्ये जर रक्ताचे थेंब दिसले किंवा लघवी गुलाबीसर/तपकिरी रंगाची वाटत असेल, तर ही स्थिती अत्यंत गंभीर आहे. किडनीच्या आतील भागाला इजा होणे, किडनी स्टोन (Kidney Stone) किंवा किडनी निकामी होण्याचे हे संकेत असू शकतात. त्वरित तपासणी करून त्याचे कारण समजून घेणे अत्यावश्यक आहे.
किडनी निकामी होण्याच्या प्रक्रियेत आपले शरीर वेळेवर संकेत देत असते, फक्त आपण त्याकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे. लघवी आपल्या आरोग्याचा आरसा आहे. तिच्या रंग, वास आणि वारंवारतेतील बदल भविष्यातील धोक्याची सूचना देऊ शकतात. वेळेवर तपासणी, योग्य आहार आणि पुरेसे पाणी पिण्याच्या सवयीमुळे किडनीला दीर्घकाळ निरोगी ठेवता येते. म्हणूनच, लघवीमध्ये कोणताही असामान्य बदल दिसल्यास, त्याला दुर्लक्षित न करता त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
Title: 5 Small Changes in Urine That Signal Kidney Failure Risk
